گزارش مراسم اختتامیه و اهدای جوایز به برگزیدگان هفتمین دوره جایزه شعر احمد شاملو

مراسم اهدای جوایز به برگزیدگان هفتمین دوره‌ی جایزه‌ی شعر احمد شاملو به علت محدودیت‌های کرونایی، با اکتفا به حداقل تعداد و با حضور اعضای موسسه الف. بامداد و دست‌اندرکاران دبیرخانه، برگزیدگان و داوران این دوره و نیز همسر و برادر بکتاش آبتین در روز یکشنبه ده بهمن۱۴۰۰برگزار شد.

سولماز سپهری، دبیر جایزه‌ی شعر احمد شاملو، جلسه را با شعری از بکتاش آبتین آغاز کرد و در ادامه افزود: «کلمات حیات جاویدان می‌یابند و اما چه تأسف‌بار است هنگامی که شعر را توان آن نیست تا مرگی را که برای شاعری مقدر کرده‌اند به تأخیر بیندازد. امروز در اینجا و هماره در پیشگاه تاریخ خواهیم ایستاد و یاد و نام‌شان را زنده نگاه خواهیم داشت که شوربختان را نیک‌فرجام و نومیدان را امیدوار خواسته بودند...» سپس حضار به یاد و گرامی‌داشت حرمت یاران پرکشیده‌ای همچون بکتاش آبتین، هوشنگ چالنگی، ایران درودی، محمدرضا باطنی و دیگر فرهیختگانی که در ماه‌های اخیر در خاک آرمیدند، برخاستند و یک دقیقه سکوت کردند.

دبیر جایزه‌ی شاملو سپس به حضار خوش‌آمد گفت و از همراهی ایشان تشکر کرد: «سپاسگزاریم از شما دوستان فرهیخته که در این روزگار، در روزگار رنج و در سال‌هایی تلخ و دشوار که تو گویی نیستی و مرگ نه دوشادوش، که پیشاپیش زندگی گام برمی‌دارد، همچنان کنارمان هستید و همواره همراه و حامی مادی و معنوی جایزه‌ی شعر احمد شاملو بوده‌اید و نیز خرسندی‌مان را پنهان نمی‌کنیم از این که به رغم تمامی تلخی‌ها، پادرجایی و استقامتی به کار بستیم تا جایزه‌ی شعر احمد شاملو امسال هفتمین دوره‌اش را پس پشت بگذارد...»

دبیر جایزه‌ی شاملو سپس به حضار خوش‌آمد گفت و از همراهی ایشان تشکر کرد: «سپاسگزاریم از شما دوستان فرهیخته که در این روزگار، در روزگار رنج و در سال‌هایی تلخ و دشوار که تو گویی نیستی و مرگ نه دوشادوش، که پیشاپیش زندگی گام برمی‌دارد، همچنان کنارمان هستید و همواره همراه و حامی مادی و معنوی جایزه‌ی شعر احمد شاملو بوده‌اید و نیز خرسندی‌مان را پنهان نمی‌کنیم از این که به رغم تمامی تلخی‌ها، پادرجایی و استقامتی به کار بستیم تا جایزه‌ی شعر احمد شاملو امسال هفتمین دوره‌اش را پس پشت بگذارد...»

دبیر جایزه‌ی شاملو سپس به حضار خوش‌آمد گفت و از همراهی ایشان تشکر کرد: «سپاسگزاریم از شما دوستان فرهیخته که در این روزگار، در روزگار رنج و در سال‌هایی تلخ و دشوار که تو گویی نیستی و مرگ نه دوشادوش، که پیشاپیش زندگی گام برمی‌دارد، همچنان کنارمان هستید و همواره همراه و حامی مادی و معنوی جایزه‌ی شعر احمد شاملو بوده‌اید و نیز خرسندی‌مان را پنهان نمی‌کنیم از این که به رغم تمامی تلخی‌ها، پادرجایی و استقامتی به کار بستیم تا جایزه‌ی شعر احمد شاملو امسال هفتمین دوره‌اش را پس پشت بگذارد...»

در ادامه‌ی مراسم اختتامیه‌ی هفتمین دوره‌ی جایزه‌ی شعر احمد شاملو، دبیر جایزه ضمن سپاسگزاری از داوران مرحله‌ی اول این دوره، خانم رزا جمالی و آقایان عبدالعلی عظیمی و علیرضا حسنی، از علیرضا حسنی برای سخنرانی دعوت کرد.

علیرضا حسنی در خصوص دشواری وظیفه‌ی شاعران در عصر حاضر سخن گفت. او شعر و تجربه‌ی زیسته‌ی شاعر را ترکیبی از عشق، آگاهی و شعور دانست. علیرضا حسنی در ادامه گفت: «چه خنده‌دار می‌گویند با نیشخند که ما شاعران این سرزمین شعر را گم کرده‌ایم. شعر که جایی نمی‌رود. همین‌جا است. شعر آرمیده است در زبان. می‌چرخد در زندگی و گفت‌وگوی و کار و بار و حس و حال مردم. ما شاعران این سرزمین، این ماایم گمگشتگان. چراغی بایدمان در این شب سیاه. و تا ساحلی می‌جوییم و دریایی، باید که از چراغ بگوییم و حرمت چراغ را پاس بداریم تا بامداد که شط خورشید ما را به گماگم آب‌ها بخواند ... ما شاعران می‌نویسیم از همین سیاهی فروافتاده بر همه جا و همه چیز. می‌نویسیم با همین سیاهی و تاریکی. کورمال می‌کنیم ساحل را و دریا را. برخی از ما پیله‌ها و تاول‌ها را وامی‌دارند به حرف زدن. بعضی‌ها هذیان‌هامان را بالا می‌آوریم. از شعرهای بعضی‌مان چرک و خون می‌زند بیرون و از لای سطرهای بعضی‌هامان پرستور پر می‌کشد.»

پس از سخنرانی علیرضا حسنی از داوران مرحله‌ی دوم این دوره خانم‌ها آذر محلوجیان، مهناز رونقی و آقایان کاظم سادات اشکوری، صالح نجفی و الیاس علوی، سپاسگزاری و از صالح نجفی برای سخنرانی دعوت شد.

صالح نجفی سخنانش را با محور قرار دادن مقاله‌ی «پایان شعر» جورجو آگامبن و با طرح سوال درباره‌ی پایان و غایت شعر آغاز کرد. نجفی حیات شعر را در تنش بین آوا و معنا دانست و افزود اگر این تردید مزمن و کشدار تداوم نیابد و معنا بماند، به نثر می‌رسیم و اگر این تردد در حوزه‌ی آوا از بین برود، به موسیقی راه می‌یابیم. او در این خصوص گفت:« حیات شعر فقط در تنش و تفاوت ممکن است و بنابراین شعر در تداخل بالقوه‌ی آوا و معنا زندگی می‌کند. تنش بین اصوات و معنانی یعنی تنش بین حوزه‌ی نشانه‌ها و حوزه‌ی معناها...» صالح نجفی در پایان‌بندی سخنرانی‌اش افزود:« شعر کارگاه واقعی زبان است. از فلسفه‌ی هایدگر به بعد می‌دانیم که زبان چیزی نیست که ما ساخته باشیم‌اش و بعد وسیله‌ای در دست ما باشد. زبان خانه‌ی بودن است و انسان‌ها در زبان به دنیا می‌آیند و اگر از آن بیرون بیایند بی‌خانمان و آواره می‌شوند. لحظه‌ی وقوع شعر شاید لحظه‌ای باشد که کسی در خانه‌ی خودش احساس آوارگی و غربت کند. شعر گفتن یعنی شکنجه شدن توسط زبان و زبان را شکنجه کردن از طریق درج سکوت در پیکره‌ی زبان.»

در پایانِ مراسم اهدای جوایز هفتمین دوره‌ی جایزه‌ی شعر احمد شاملو، شعری از مجموعه‌ی «کوچه دلفین‌ها» سروده‌ی مجیب مهرداد برگزیده‌ی اول هفتمین دوره‌ی جایزه‌ی شاملو به نیابت از شاعر که قادر نبود در مراسم حضور یابد خوانده شد. در ادامه دبیر جایزه از مریم یاوری، همسر بکتاش آبتین، دعوت کرد تا جوایز شایستگان تقدیر این دوره را اهدا کند.

شایستگان تقدیر مجموعه‌شعر «اکسپرسیونیسم غمگین» سروده‌ی دیار مردان‌بگی و مجموعه‌شعر «شیهه» سروده‌ی میثم متاجی بودند. مجموعه‌شعرهای «به سایه» سروده‌ی هرمز علیپور و «فرودگاه آه» سروده‌ی فرامرز سدهی نیز منتخبان این دوره‌ی «مدایح بی‌صله» بودند و «دیکتاتوری در سطرهای ابری» سروده‌ی زینب فرجی و کتاب «نهنگ حوض» سروده‌ی خالد عظیمی منتخبان «هوای تازه»  که جوایز و لوح تقدیر به آنان اهدا شد.

مراسم هفتمین دوره‌ی جایزه شاملو با سپاسگزاری و تقدیر از همت داوران این دوره، تقدیر از بخشندگی حامیان مالی این دوره و سپاسگزاری از یاری مشفقانه‌ی دست‌اندرکاران خانم‌ها عاطفه حقگو، عاطفه مقیمی و آقایان فرید درفشی، آرش موسوی و علی هداوند و با اهدای جوایزی از سوی انتشارات نگاه و چشمه به ایشان پایان یافت.