جایزه شاملو؛ چشماندازی از فضای ذهنی شاعران امروز
محمود معتقدی در نشست خبری مرحله اول چهارمین دوره جایزه شعر شاملو که عصر پنجشنبه، ۱۲ مهر در موسسه بهاران برگزار شد، میگوید: کتابهای انتخاب شده در این جایزه میتوانند چشماندازی از فضای شعر امروز و فضای ذهنی و زبان شاعران ما باشند.
جایزه شاملو؛ چشماندازی از فضای ذهنی شاعران امروز
محمود معتقدی در نشست خبری مرحله اول چهارمین دوره جایزه شعر شاملو که عصر پنجشنبه، ۱۲ مهر در موسسه بهاران برگزار شد، میگوید: کتابهای انتخاب شده در این جایزه میتوانند چشماندازی از فضای شعر امروز و فضای ذهنی و زبان شاعران ما باشند.
به گزارش ستاد خبری چهارمین دوره جایزه شعر احمد شاملو، داور مرحله اول این دوره در مراسم نشست خبری که با حضور شاعران و ناشران مجموعههای برگزیده این مرحله، اعضای موسسه الف. بامداد و دیگر علاقمندان برگزار شده بود، جایزه شعر شاملو را نشانهای دانست مبنی بر آن که شعر امروز هنوز زنده و پویا است و ذهن و زبان سرشاری دارد.
او به تنوع دیدگاههای سیاسی و اجتماعی در اشعار مجموعههای منتشرشده در این کتابها اشاره کرد.
معتقدی افزود: از میان کتابهایی که به دست ما رسید، ۲۰ درصد آنها نمرات بالاتری گرفتند؛ ۴۰ درصد وضعیت متوسطی داشتند و ۴۰ درصد دیگر نیز پایینتر از متر و میعارهای ما بودند که بر اساس این آمار میشود فضای شعر امروز را در این گستره بررسی کرد.
او سپس به تعداد بالای کتابهای شعر منتشرشده در سال ۱۳۹۶ از سوی برخی ناشران اشاره کرد و گفت: مثلا یک ناشر اهوازی حدود ۲۳ عنوان اثر برای شرکت در جایزه فرستاده بود که نشان میداد در سال ۹۶ در این شهر کتابهای شعر زیادی منتشر شده است که این باعث خوشحالی ما است.
در این نشست همچنین، شهریار وقفیپور، از داوران مرحلهی اول این دوره، به جریانهای اصلی شعر مدرن براساس دیدگاههای شعر شاملو پرداخت و گفت: پروژه شعری مدرن دو رگه اصلی دارد که یکی مبتنی بر زیباشناسی مدرنیستی تلفیقی یا همان شعر ناب است؛ شعری که سعی دارد تمامی عناصر غیرضروری را حذف کند تا به شعر برسد. اما جریان مدرنیستی دیگر مبتنی بر ایجاد یک چهره شاعرانه است؛ شاعری که شعر مینویسد و در عین حال در اجتماع زندگی میکند؛ یعنی کسی که مدرنیسم را نه در سطح زیباشناختی بلکه در تعامل خود با اجتماع و سنت ادبی و وضعیت سیاسی میبیند.
داور مرحله نخست چهارمین دوره جایزه شعر شاملو افزود: مدرنسیم و سنتسازی با هم هستند و پیش از شکلگیری مدرنیته، نه معاصر داشتیم و نه گذشته و تاریخ. مدرنیته هردوی اینها را ایجاد کرد. بنابراین هر چیزی اگر بخواهد مدرن باشد باید سنت خود را نیز ایجاد کند. وقتی یک نهاد ادبی قرار است جایزهای بدهد باید سنت ادبی خود را در گذشته پیدا کند و عناصر آن را تقویت کند و امر مدرن را از دل آن بیرون بیاورد.
او تصریح کرد: جایزههای ادبی که در یکی دو دهه گذشته برگزار شدند اغلب با این توهم سروکار داشتند که ما میتوانیم یک اثر خوب داشته باشیم؛ جدا از این که چه دیدگاهی پشت انتخاب این اثر وجود دارد؛ مثلا یک کتاب از سوی چند جایزه انتخاب میشد درواقع نشان میداد که همه یکدست شدهاند و دیدگاهی وجود ندارد که بخواهد جدا از دیدگاه رسمی کتابی را انتخاب کند. اما جایزه شاملو سعی کرده است به این روند تن ندهد. بنابراین پیشاپیش اعلام میکند که به دنبال چه نوع شعری است و قرار است چگونه شعری را تبلیغ کند. درواقع میخواهد یک صورت فلکی درست کند که در آن و در میان تودهای که هیچ جهتی ندارد، جهت شعر نو را مشخص کند.
در ادامه این نشست یادداشت کاظم کریمیان، از دیگر داوران مرحله اول جایزه شعر شاملو که ساکن بهبهان است و نتوانست در جلسه حضور یابد، برای حاضران خوانده شد. کریمیان در این یادداشت عنوان کرده بود: «در سال ۱۳۴۷ در قد و قواره یک شاعر جوان همراه با ۳۸ شاعر منتخب سراسری امثال براهنی، اخوان، رحمانی برای شرکت در شبهای شعر خوشه دعوت شده بودم. بعد از آن واقعه مهم که موجب تثبیت موجودیت شعر نو شد، من به تدریج به موقعیت و استعداد نهان خود به عنوان یک شاعر جوان آگاه شدم. درواقع حداقل این طرز تلقی مرتبط با شرکت در شبهای شعر، نوعی خودشناسی مبتنی برکسب اعتماد به نفس و انگیزه تداوم و پیگیری رفتارهای شعری، سرایش دهها شعر و تهیه دهها مقاله و چندین کتاب و ... بوده است.»
او در بخش دیگری از این یادداشت خطاب به نامزدهای جایزه شعر احمد شاملو گفت بود که «گرچه انتخاب شما در نتیجه استحقاق فردی و رقابت تنگانگ در این ماراتن سختمسیر بوده اما اراده جدی داوران مرحله نخست و رصد نظارتی ایشان در بررسی تک تک مجموعهها و امتیازدهی به آنها که بر مبنای نظریههای کتبی احمد شاملو و نیز داشتهها و دانش داوران حاصل شده و نقش این جایزه که به شکلی شبهای شعر خوشه را تداعی میکند، میتواند در تداوم جریانهای ادبی آینده که بیشک مبتنی بر واقعبینی و اعتدال نگاه بر شرایط و جایگاه والای انسان است، موثر واقع شود.»
در این نشست نامزدهای برگزیده مرحله نخست داوری جایزه شعر شاملو اشعاری از کتاب برگزیدهشان را برای حاضران خواندند.
محمود معتقدی در پایان جلسه درباره اشعار خواندهشده گفت: به نظر میرسد نوعی هماهنگی میان تم این اشعار وجود داشت، در همه آنها میشد رد پای جنگ، زندان، زن و موضوعاتی نظیر این را یافت که نوعی رمانتیسم اجتماعی را در خودشان داشتند.
ارسال نظر